Dược sĩ Trường Dược Sài Gòn chia sẻ về thuôc điều trị bệnh viêm tai giữa

1.655

Rate this post

Để điều trị bệnh viêm tai giữa, Bác sĩ sẽ căn cứ vào nguyên nhân gây nhiễm trùng, tổn thương màng nhĩ, mức độ triệu chứng và khả năng đáp ứng của từng người bệnh để chỉ định loại thuốc phù hợp.

Thuôc điều trị bệnh viêm tai giữa

Viêm tai giữa là tình trạng nhiễm trùng ống tai giữa do vi khuẩn và virus xâm nhập. Bệnh có xu hướng phát sinh ở trẻ nhỏ từ 3 – 12 tuổi. Tình trạng nhiễm trùng ở ống tai giữa thường dứt điểm trong khoảng 7 – 10 ngày. Tuy nhiên nếu không kiểm soát kịp thời, nhiễm trùng có thể chuyển sang giai đoạn mãn tính và gây khó khăn cho việc chữa trị.

Dùng thuốc là biện pháp chính trong điều trị viêm tai giữa, đặc biệt là trong giai đoạn xung huyết và ứ mủ. Để cải thiện triệu chứng và nhiễm trùng tại ống tai giữa, bác sĩ sẽ kê toa các loại thuốc điều trị toàn thân (uống, tiêm) và một số thuốc điều trị tại chỗ.

THUỐC ĐIỀU TRỊ TOÀN THÂN

Theo Dược sĩ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn, thuốc đường uống/tiêm được sử dụng trong quá trình điều trị viêm tai giữa bao gồm kháng sinh, thuốc chống viêm và thuốc giảm đau, hạ sốt.

Dựa vào nguyên nhân gây nhiễm trùng và mức độ của các triệu chứng ở từng trường hợp, bác sĩ sẽ cân nhắc để chỉ định loại thuốc và liều dùng phù hợp.

Kháng sinh đường uống/tiêm

Kháng sinh là loại thuốc đặc hiệu được sử dụng trong quá trình điều trị viêm tai giữa – nhất là trong giai đoạn cấp tính. Nhóm thuốc này có khả năng kìm hãm và tiêu diệt các khuẩn gây bệnh, từ đó cải thiện nhiễm trùng và phục hồi thính lực.

Một số nhóm kháng sinh thường được chỉ định cho bệnh nhân viêm tai giữa, bao gồm:

Nhóm beta-lactam (Cephalosporin thế hệ II, III và Ampicillin): Nhóm kháng sinh beta-lactam hoạt động bằng cách ức chế tổng hợp mucopeptide của màng tế bào, từ đó làm giảm quá trình nhân đôi của vi khuẩn gây bệnh. Tuy nhiên, chống chỉ định nhóm kháng sinh này cho bệnh nhân quá mẫn với penicillin hoặc nhiễm virus nhóm herpes.
Nhóm macrolid (Spiramycin, Roxithromycin, Azithromycin,…): Nhóm kháng sinh này thường được chỉ định khi vi khuẩn đã kháng lại penicillin. Kháng sinh nhóm macrolid hoạt động bằng cách gắn vào tiểu đơn vị 50S của ribosom nhằm kìm hãm hoạt động của vi khuẩn.
Nhóm quinolon (Fluoroquinolon, Ofloxacin, Pefloxacin, Ciprofloxacin, Acid nalidixic,…): Nhóm thuốc này ngăn cản quá trình tổng hợp DNA của vi khuẩn, từ đó có tác dụng diệt khuẩn. Kháng sinh nhóm quinolon chỉ được sử dụng trong trường hợp nhiễm khuẩn nặng và khó điều trị.
Nhóm kháng sinh aminoglycoside (Gentamycin, Kanamycin,…): Nhóm kháng sinh này cũng có thể được chỉ định trong điều trị viêm tai giữa. Tuy nhiên chỉ dùng thuốc cho trẻ trên 3 tuổi. Một số trẻ sử dụng nhóm kháng sinh aminoglycoside có thể bị điếc vĩnh viễn.

Khi dùng kháng sinh, bạn cần tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ. Việc dùng thuốc tùy tiện, thường xuyên quên liều hoặc ngưng thuốc trước thời gian quy định (khoảng 7 – 10 ngày) có thể làm giảm mức độ nhạy cảm của vi khuẩn. Điều này làm phát sinh các vấn đề tiêu cực như tăng chủng vi khuẩn kháng thuốc, nhiễm trùng tái phát, bội nhiễm ống tai giữa,…

Nếu dùng kháng sinh cho trẻ nhỏ, bạn cần chú ý các biểu hiện sau khi trẻ uống thuốc. Trong trường hợp có bất cứ dấu hiệu nào khác thường, vui lòng thông báo với bác sĩ để được xử lý kịp thời.

Thuốc chống viêm corticoid, NSAIDs

Corticoid có thể được chỉ định trong điều trị ngắn hạn (7 – 10 ngày). Loại thuốc này có khả năng chống viêm mạnh, giúp hạn chế tình trạng phù nề và viêm ở bên trong ống tai giữa. Corticoid được sử dụng nhằm cải thiện triệu chứng, phục hồi tế bào tổn thương và hỗ trợ tác dụng điều trị của kháng sinh.

Tuy nhiên loại thuốc này có nguy cơ gây ra nhiều tác dụng phụ đối với trẻ nhỏ. Vì vậy bạn có thể sử dụng NSAIDs để thay thế.

NSAIDs (thuốc chống viêm không steroid) có khả năng giảm đau, chống viêm và hạ sốt nhẹ. Nhóm thuốc này hoạt động bằng cách ức chế sinh tổng hợp prostaglandin – một thành phần trung gian kích thích phản ứng viêm.

Tuy nhiên không sử dụng NSAIDs cho trường hợp bị rối loạn đông máu, viêm loét dạ dày tiến triển, tiền sử xuất huyết dạ dày,… Một số NSAIDs được dùng phổ biến như: Diclofenac, Naproxen, Ibuprofen,… Tránh dùng Aspirin cho trẻ nhỏ vì loại thuốc này chứa độc tính cao và có thể gây ra hội chứng Reye.

Thuốc giảm đau, hạ sốt

Thuốc giảm đau, hạ sốt được dùng phổ biến nhất là Paracetamol. Nhóm thuốc này có khả năng hạ sốt và giảm đau nhẹ. Paracetamol khá an toàn nên có thể sử dụng cho trẻ nhỏ.

Với những trẻ hay nôn mửa sau khi uống, bạn có thể sử dụng chế phẩm dạng đặt trực tràng hoặc cốm pha chứa hương trái cây để thay thế viên uống thông thường. Khi dùng Paracetamol, cần tránh dùng đồng thời với đồ uống chứa cồn.

Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn đào tạo Dược sĩ nhà thuốc uy tín

THUỐC ĐIỀU TRỊ TẠI CHỖ

Những loại thuốc điều trị chỗ dùng cho bệnh nhân viêm tai giữa có tác dụng giảm phù nề, làm sạch hốc mũi, tăng dẫn lưu mủ từ tai ra bên ngoài, sát trùng,…

Thuốc nhỏ mũi

Otrivin 0.05%, collydexa, xylomethazoline, sunfarin, naphazoline,… là những loại thuốc nhỏ mũi được sử dụng phổ biến cho bệnh nhân viêm tai giữa.

Mục đích của việc sử dụng những loại thuốc này là làm co mạch, chống phù nề, làm sạch hốc mũi và đảm bảo sự thông thoáng giữa tai và mũi họng. Tác động này sẽ góp phần giúp ống tai giữa thông thoáng và tăng dẫn lưu mủ ra bên ngoài.

Thuốc nhỏ tai

Thuốc nhỏ tai cho bệnh nhân viêm tai giữa được chia thành 2 nhóm chính (thuốc nhỏ tai cho trường hợp không thủng màng nhĩ và trường hợp viêm tai giữa đã thủng màng nhĩ).

Với trường hợp không thủng màng nhĩ (giai đoạn xung huyết), bác sĩ thường chỉ định các loại thuốc nhỏ tai có khả năng sát khuẩn, giảm đau (otipax, cồn boric,…) và thuốc nhỏ tai chống viêm và kháng sinh (polydexa, cortiphenicol,…).

Trong trường hợp thủng màng nhĩ (giai đoạn viêm tai giữa vỡ mủ), những loại thuốc nhỏ tai kháng sinh có độ an toàn cao như effexin và rifamycin sẽ được chỉ định. Ở giai đoạn này, bạn cần sử dụng thuốc và chăm sóc theo chỉ định của bác sĩ để phục hồi và làm lành màng nhĩ bị tổn thương. Tránh tình trạng tự ý rắc thuốc bột vào tai khiến màng nhĩ bị thủng vĩnh viễn.

LƯU Ý KHI DÙNG THUỐC ĐIỀU TRỊ BỆNH VIÊM TAI GIỮA

Theo bác sĩ giảng viên Văn bằng 2 Cao đẳng Dược thành phố Hồ Chí Minh, sử dụng thuốc là biện pháp điều trị bệnh viêm tai giữa phổ biến. Tuy nhiên để việc điều trị đạt kết quả cao, đồng thời phòng ngừa những rủi ro phát sinh, bạn cần lưu ý những điều sau:

Trong giai đoạn xung huyết, việc dùng thuốc (thuốc điều trị toàn thân và thuốc điều trị tại chỗ) có thể cải thiện bệnh hoàn toàn. Tuy nhiên trong giai đoạn viêm tai giữa ứ mủ, cần chủ động trích rạch dẫn lưu mủ và phối hợp với việc dùng thuốc. Trong giai đoạn này, nếu chỉ dùng thuốc, mủ có thể tự vỡ và gây tổn thương màng nhĩ.
Trong trường hợp có thủng màng nhĩ, phải phối hợp việc sử dụng thuốc với chăm sóc đúng cách để phục hồi thính lực.
Phải tuân thủ loại thuốc, liều dùng và thời gian được bác sĩ chỉ định. Dùng nhiều hơn liều lượng khuyến cáo có thể gây ra tình trạng quá liều và ngộ độc.
Để hạn chế tương tác thuốc, bạn nên trao đổi với bác sĩ các loại thuốc đang sử dụng để được cân nhắc về phản ứng có thể xảy ra.

Đặc biệt, khi điều trị viêm tai giữa cho trẻ, không nên tự ý sử dụng bất cứ loại thuốc nào cho trẻ. Việc dùng thuốc chỉ được thực hiện khi bác sĩ chuyên khoa yêu cầu.