Hệ nội tiết có vai trò điều hòa hoạt động của các cơ quan trong cơ thể. Các tuyến nội tiết chính trong cơ thể gồm: Vùng hạ đồi, tuyến yên, tuyến giáp, tuyến thượng thận, tuyến tụy, tuyến sinh dục. Bài viết sau đây của đội ngũ giảng viên Bộ môn sinh lý Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về Hệ nội tiết.
Đặc điểm cấu trúc của hệ nội tiết
Hệ nội tiết điều hòa hoạt động của các cơ quan trong cơ thể thông qua các chất hóa học gọi là hormon. Khác với hệ thống các cơ quan khác trong cơ thể, hệ nội tiết không có tính liên tục về mặt giải phẩu, nhưng lại hoạt động liên quan chặc chẽ như một thể thống nhất.
Tuyến nội tiết không có hệ thống ống dẫn, chất tiết là hormon đi trực tiếp vào hệ thống mạch máu xung quanh, đi đến trực tiếp các cơ quan trong cơ thể, có tác dụng ảnh hưởng toàn thân.
Các tuyến nội tiết chính trong cơ thể
Bất kỳ cơ quan nào trong cơ thể hầu như cũng đều có chức năng nội tiết. Tuy nhiên, trong nội tiết học người ta chỉ đề cập đến 9 tuyến nội tiết lớn:
Vùng hạ đồi (hypothalamus): Đây là nơi kết nối giữa hệ thần kinh và hệ nội tiết, tiết ra các hormon có chức năng kiểm soát hoạt động của tuyến yên trước.
Tuyến yên (pituitary): Có hai phần là tuyến yên trước và tuyến yên sau. Tuyến yên trước có chức năng tiết ra các loại hormon nhằm kiểm soát chức năng nội tiết và chuyển hóa của hầu hết các tuyến nội tiết cấp dưới. Tuyến yên sau không có chức năng chế tiết mà là dự trữ các hormon do vùng hạ đồi tiết ra.
Tuyến tùng: Tiết ra hormon melatonin điều hòa chu kỳ giấc ngủ và ức chế hoạt động của hệ sinh sản.
Tuyến giáp: Tiết ra hormon có cùng chức năng là T3 và T4, có chức năng điều hòa hoạt động chuyển hóa tạo năng lượng của toàn cơ thể, kích thích hệ thần kinh. Ngoài ra, tuyến giáp còn tiết ra một loại hormon có vai trò làm hạ calci và phosphate trong máu đó là calcitonin.
Tuyến cận giáp: Có bốn tuyến nhỏ, nằm ở sau tuyến giáp tiết ra hormon parathormon (PTH) đóng vai trò làm tăng nồng độ calci trong máu.
Tuyến ức: Tiết ra hormon kích thích hoạt động của hệ miễn dịch, hoạt động chủ yếu trước tuổi dậy thì.
Tuyến thượng thận: Có hai phần là vỏ thượng thận và tủy thượng thận. Vỏ thượng thận nằm phía ngoài, là phần tuyến, tiết ra các hormon steroid (aldosterone, cortisol, androgen). Tủy thượng thận nằm phía trong, là phần thần kinh, tiết ra hormon nhóm catecholamin (epinephrine, norepinephrine), có chức năng giống hệ thần kinh giao cảm.
Tuyến tụy: Phần tuyến tụy nội tiết, là các tiểu đảo Langerhans tiết ra cặp hormon điều hòa đường huyết là insulin và glucagon.
Tuyến sinh dục: Buồng trứng tiết ra hormon sinh dục nữ là estrogen và progesterone. Tinh hoàn tiết ra hormon sinh dục nam là testosterone.
Trên đây là phần giới thiệu chung về hệ nội tiết, được chia sẻ bởi đội ngũ giảng viên Bộ môn sinh lý Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn. Hy vọng các bạn có những thông tin khái quát về hệ nội tiết của cơ thể, Bộ môn sẽ cố gắng chia sẻ nhiều kiến thức về sinh lý học y khoa đến với các bạn ở những bài viết tiếp theo. Mời các bạn theo dõi trên Website: truongcaodangduocsaigon.net để cập nhật thường xuyên những kiến thức bổ ích về y học và sức khỏe nhé.
Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn địa chỉ số 215E Nơ Trang Long, P. 12, Q. Bình Thạnh, TP. Hồ Chí Minh
Hotline tư vấn: 08.8613.8613
