B.s Trường Dược Sài Gòn chia sẻ bệnh sa sút trí tuệ thùy trán

1.930

5 Bình chọn

Người mắc sa sút trí tuệ thùy trán – thái dương phải chịu đựng một thay đổi lớn về tính cách và có những ứng xử xã hội không thích hợp, bốc đồng hoặc vô cảm, thậm chí là mất khả năng sử dụng ngôn ngữ

Cùng các Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn tìm hiểu chi tiết về bệnh sa sút trí tuệ thùy trán – thái dương qua bài viết sau!

BỆNH SA SÚT TRÍ TUỆ THÙY TRÁN – THÁI DƯƠNG

Theo bác sĩ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn, sa sút trí tuệ thùy trán – thái dương (thoái hóa thùy trán thái dương) là một nhóm bao gồm nhiều rối loạn không phổ biến, chủ yếu tác động đến thùy trán và thái dương của não, các vùng này thường liê quan đến tính cách, hành vi và ngôn ngữ.

Trong sa sút trí tuệ thùy trán – thái dương, các phần của thùy này bị co lại (teo đi). Các dấu hiệu và triệu chứng có thể khác nhau, phụ thuộc vào phần não bị ảnh hưởng.

Sa sút trí tuệ thùy trán – thái dương thường bị chẩn đoán nhầm thành các bệnh tâm thần hay bệnh Alzheimer. Nhưng sa sút trí tuệ thùy trán – thái dương thường xảy ra ở độ tuổi nhỏ hơn so Alzheimer, thường khởi phát ở độ tuổi 40-45.

NGUYÊN NHÂN VÀ TRIỆU CHƯNG KHI MẮC BỆNH SA SÚT TRÍ TUỆ THÙY TRÁN – THÁI DƯƠNG

Nguyên nhân gây bệnh

Khi bị sa sút trí tuệ thùy trán – thái dương, thùy trán và thùy thái dương teo lại, nguyên nhân của điều này vẫn chưa được tìm ra.

Một số đột biến khác nhau trên một vài gene có liên quan đến các loại sa sút trí tuệ thùy trán – thái dương cụ thể. Mặc dù vậy, hơn ½ người bị sa sút trí tuệ thùy trán – thái dương không có tiền sử gia đình về sa sút trí tuệ.

Sự thoái thùy trán, thái dương được chia làm 2 loại chính. Một loại có liên quan đến sự tích lũy trong não một loại protein gọi là tau và một loại khác liên quan đến protein TDP-43.

Trong một vài trường hợp, phần bị ảnh hưởng trong não có các cấu trúc nhỏ chứa đầy các protein tau bất thường phát triển trên các tế bào não (thể Pick). Sa sút trí tuệ thùy trán – thái dương ban đầu được biết tới là bệnh Pick, nhưng hiện tại thuật ngữ trên dùng để diễn tả loại sa sút trí tuệ thùy trán – thái dương liên quan đến cấu trúc bất thường protein tau.

Hiện tại, các nhà khoa học đã xác định được các gene giống nhau và quá trình phân tử liên quan giữa sa sút trí tuệ thùy trán – thái dương và xơ cứng teo cơ một bên (ALS). Tầm quan trọng của sự liên quan này vẫn đang tiếp tục được nghiên cứu.

Triệu chứng thường gặp

Các thay đổi hành vi

Gia tăng các hành động không thích hợp
Mất sự cảm thông và các kỹ năng tương tác cá nhân khác
Mất khả năng quyết định và ức chế
Lãnh đạm
Lặp đi lặp lại hành vi một cách bắt buộc
Giảm vệ sinh cá nhân
Thay đổi các thói quen ăn uống, thường là ăn quá nhiều
Đưa vào miệng hay ăn các vật bất thường
Không nhận thức được về các sự thay đổi suy nghĩ và hành vi

Các vấn đề về nói chuyện và ngôn ngữ:

Một vài loại sa sút trí tuệ thùy trán – thái dương phụ thường đặc trưng bởi sự suy yếu hay mất khả năng nói chuyện và khó khăn trong ngôn ngữ.
Có hai loại mất ngôn ngữ nguyên phát tiến triến được xem xét trong sa sút trí tuệ thùy trán – thái dương. Chứng mất ngôn ngữ nguyên phát tiến triển đặc trưng bởi sự khó khăn trong việc dùng và hiểu ngôn ngữ viết và nói. Ví dụ như một người khó tìm thấy từ đúng để nói hay gọi tên các đồ vật.
Sa sút trí tuệ về ngữ nghĩa là một loại mất ngôn ngữ nguyên phát tiến triến (Mất ngôn ngữ nguyên phát tiến triểnloại ngữ nghĩa). Người bị sa sút trí tuệ về ngữ nghĩa nổi bật triệu chứng khó gọi tên (chứng mất khả năng định danh) và có thể thay thế các tự cụ thể bằng một từ chung chung, ví dụ như dùng từ “nó” để gọi một cây viết.

Người bệnh cũng mất kiến thức về nghĩa của từ: Mất ngôn ngữ tiến triển loại ngữ pháp (mất trôi chảy) là một loại mất ngôn ngữ nguyên phát khác, đặc trưng bởi việc nói không lưu loát và ngập ngừng. Những câu nói nghe rất vắn tắt do việc dùng sai các đại từ và các lỗi về cấu trúc câu.

Các rối loạn cử động:

Kiểu sa sút trí tuệ thùy trán – thái dương hiếm gặp hơn này đặc trưng bởi các vấn đề trong cử động, tương tự như các triệu chứng của bệnh Parkinson và xơ cứng teo cơ một bên (amyotrophic lateral sclerosis)

Bác sĩ Văn bằng 2 Cao đẳng Dược thành phố Hồ Chí Minh, các dấu hiệu và triệu chứng liên quan đến cử động có thể bao gồm:

Rung
Mất sự linh động
Co cứng
Phối hợp động tác kém
Khó nuốt
Yếu cơ

*Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn đào tạo nhân lực ngành Y Dược uy tín*

NHỮNG PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ BỆNH SA SÚT TRÍ TUỆ THÙY TRÁN – THÁI DƯƠNG

Thuốc chống trầm cảm: Một số loại thuốc chống trầm cảm có thể giảm các vấn đề liên quan đến sa sút trí tuệ thùy trán – thái dương. Ức chế chọn lọc hấp thu serotonin (SSRIs) như sertraline hay fluvoxamine có thể có tác dụng ở một số người.

Thuốc chống loạn thần: Các thuốc chống loạn thần như olanzapine hay quetiapine đôi lúc dùng đề chống lại các vấn đề về hành vi trong sa sút trí tuệ thùy trán – thái dương.Mặc dù vậy, các thuốc này nên được dùng thật thận trọng bởi vì các tác dụng phụ bao gồm tăng nguy cơ tử vong ở bệnh nhân sa sút trí tuệ thùy trán – thái dương.

Liệu pháp: Những người bị khó khăn ngôn ngữ có thể cần đến liệu pháp âm ngữ đê học các phương pháp giao tiếp thay thế.