Bệnh Still ở người lớn là bệnh gì? Nguyên nhân, triệu chứng và đường lây nhiễm bệnh still ở người lớn ra sao? Các phương pháp chẩn đoán và điều trị bệnh như thế nào?
- Tìm hiểu về bệnh Beriberi cùng chuyên gia Điều dưỡng Sài Gòn
- Tìm hiểu tình trạng ”ăn nhiều” nhưng không tăng cân từ Điều dưỡng SG
- Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn tuyển sinh Cao đẳng Điều dưỡng Sài Gòn
Hãy theo dõi bài viết dưới đây để được các bác sĩ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn tổng hợp và chia sẻ đến bạn thông tin về bệnh Still ở người lớn!
TỔNG QUAN VỀ BỆNH STILL Ở NGƯỜI LỚN
Theo Bác sĩ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn, bệnh Still là một bệnh viêm hệ thống mà nguyên nhân gây ra bệnh không rõ. Bệnh Still có thể xuất hiện ở cả người lớn và trẻ em. Bệnh Still ở trẻ em được xem là một thể của bệnh viêm khớp thiếu niên hệ thống, nhiều khớp viêm xuất hiện trước 16 tuổi, và kéo dài ít nhất 3 tháng.
Nguyên nhân gây bệnh
Nguyên nhân gây bệnh Still ở người lớn hiện nay chưa được hiểu rõ. Nhiều chuyên gia đồng ý rằng, bệnh nguyên của bệnh Still có liên quan đến hệ thống HLA-B17, các gen B18, B35, DR2, và các cytokine IFN gamma, Interleukin 6, TNF alpha. Chính vì vậy bệnh được xếp vào nhóm bệnh hệ thống với các biểu hiện đa dạng khắp các cơ quan trong cơ thể.
Triệu chứng bệnh
Bệnh Still ở người lớn có biểu hiện lâm sàng đa dạng, thường gặp nhất là các triệu chứng sau:
- Sốt: Người bệnh sốt cao và kéo dài nhiều giờ, thường trên 39 độ C, hay gặp nhất vào sáng sớm hoặc chiều tối. Triệu chứng sốt xuất hiện hằng ngày hoặc cách nhật, kéo dài trong nhiều tuần khiến bệnh nhân suy kiệt, gầy mòn.
- Ban đỏ trên da: xuất hiện ở tay, chân và lưng, hiếm khi thấy ở mặt. Ban đỏ trên da nổi lên khi bệnh nhân sốt cao và lặn mất khi hết sốt. Người bệnh có thể cảm thấy ngứa nhẹ nên dễ nhầm với ban đỏ trong bối cảnh dị ứng.
- Đau khớp và viêm khớp: các khớp bị tổn thương thường thấy là khớp gối, khớp cổ tay, cổ chân, khuỷu tay và khớp vai. Các khớp này viêm tiến triển theo từng đợt, có thể kèm tràn dịch khớp nhưng không gây ra các biến chứng như biến dạng khớp, dính khớp
- Triệu chứng khác: Một số triệu chứng khác mà bệnh nhân cũng có thể gặp nếu mắc bệnh Still ở người lớn như: đau cơ, đau họng, viêm thanh mạc, gan, lách, hạch to với tỷ lệ thay đổi theo từng người bệnh.
Đường lây truyền bệnh Still ở người lớn
Bệnh Still ở người lớn là một bệnh hệ thống, có tính chất tự miễn, không lây lan từ người bệnh sang người lành.
Đối tượng nguy cơ bệnh Still ở người lớn
Chưa có yếu tố nào được xác định rõ làm tăng nguy cơ mắc bệnh Still ở người lớn. Những người có người thân trong gia đình mắc bệnh Still ở người lớn hoặc các bệnh hệ thống khác có khả năng mắc bệnh cao hơn.
CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ BỆNH STILL Ở NGƯỜI LỚN
Các biện pháp chẩn đoán bệnh
Bệnh Still ở người lớn được chẩn đoán dựa trên các triệu chứng lâm sàng. theo KTV Cao đẳng Kỹ thuật Xét nghiệm Y học Sài Gòn, các xét nghiệm cận lâm sàng đóng vai trò loại trừ các bệnh lý tự miễn, bệnh về máu hay các bệnh hệ thống khác có biểu hiện tương tự như bệnh Still ở người lớn, trong đó bao gồm:
- Xét nghiệm xác định tình trạng viêm hệ thống: tốc độ lắng máu, protein C phản ứng (CRP) và fibrinogen tăng cao, gamma globulin tăng ưu thế igg.
- Công thức máu: bạch cầu tăng cao > 20G/l, bạch cầu đa nhân chiếm ưu thế, do tăng sinh dòng bạch cầu hạt. Tiểu cầu, hồng cầu giảm trong giai đoạn tiến triển của bệnh.
- Tủy đồ, sinh thiết tủy xương bình thường.
- Định lượng Ferritin huyết thanh: tăng cao trong giai đoạn tiến triển bệnh, thường trên 1000 ng/l và trở về giá trị bình thường khi lui bệnh.
- Xquang xương khớp: không có sự biến đổi đặc hiệu trên phim, đặc biệt là khi bệnh còn ở giai đoạn sớm.
- Nhóm xét nghiệm miễn dịch: yếu tố dạng thấp, kháng thể kháng nhân (ANA) và kháng thể kháng chuỗi kép (anti dsdna) đều âm tính
- Cấy máu âm tính, không phát hiện được vi khuẩn.
Yamaguchi năm 1992 đã đưa ra tiêu chuẩn chẩn đoán bệnh bao gồm:
Tiêu chuẩn chính:
- Đau khớp kéo dài ít nhất 2 tuần.
- Sốt cao trên 39 độ C, kéo dài ít nhất 1 tuần.
- Nổi ban trên da, màu “cá hồi”.
- Bạch cầu tăng trên 10G/l, trong đó bạch cầu trung tính chiếm trên 80%.
Tiêu chuẩn phụ:
- Đau họng.
- Hạch lớn.
- Lách lớn.
- Rối loạn chức năng của gan, tăng men gan.
- Xét nghiệm kháng thể kháng nhân và yếu tố dạng thấp đều âm tính.
Bệnh được chẩn đoán khi đáp ứng 2/4 tiêu chuẩn chính và 3/5 tiêu chuẩn phụ.
Tóm lại việc chẩn đoán bệnh Still ở người lớn là một kiểu chẩn đoán loại trừ, được thành lập khi bệnh nhân có các triệu chứng lâm sàng nghi ngờ và các xét nghiệm cận lâm sàng loại trừ các bệnh lý cần phân biệt khác.
Các biện pháp điều trị bệnh
Điều trị bệnh Still ở người lớn hiện nay chủ yếu tập trung điều trị giảm nhẹ triệu chứng và làm chậm diễn tiến của bệnh, trong đó bao gồm kiểm soát được tình trạng sốt và viêm khớp, ức chế miễn dịch cơ thể, hạn chế được các biến chứng của bệnh.
Ngoài ra, việc dùng thuốc rất quan trọng và cần được sử dụng theo hướng dẫn/chỉ định của bác sĩ. Bên cạnh dùng thuốc, bệnh nhân cần được theo dõi các triệu chứng lâm sàng và xét nghiệm cận lâm sàng như công thức máu, ferritin huyết thanh, bilan xét nghiệm tình trạng viêm, xét nghiệm nước tiểu, chức năng gan thận ít nhất 3 tháng / lần.
