Hội chứng Zollinger-Ellison là tình trạng của một hoặc nhiều khối u xuất hiện ở tá tràng hoặc tụy. Các khối u này kích thích sản xuất dư thừa acid dạ dày gây viêm loét dạ dày và tá tràng.
- Tìm hiểu về hội chứng thận hư cùng chuyên gia Điều dưỡng Sài Gòn
- Tìm hiểu ảnh hưởng từ tiếng ồn tới thai nhi cùng Điều dưỡng SG
- Điều dưỡng Sài Gòn chia sẻ những thông tin về bệnh rối loạn tiền đình
Hãy theo dõi bài viết sau đây để được các bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn chia sẻ về hội chứng Zollinger-Ellison!
HỘI CHỨNG ZOLLINGER-ELLISON LÀ GÌ?
Theo bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn, hội chứng Zollinger-Ellison là tình trạng bệnh lý gây ảnh hưởng trực tiếp đến đường tiêu hóa. bệnh đặc trưng bởi sự xuất hiện một hay nhiều các khối u trong tụy hoặc tá tràng. Ngoài ở tá tràng và tụy, những khối u này cũng có thể xuất hiện ở các vị trí khác như túi mật, nang lympho, buồng trứng hoặc gan,…
Những khối u hình thành có thể gây kích thích sản sinh ra nhiều hormone gastrin, gây nên tình trạng sản xuất quá nhiều acid dạ dày và gây viêm loét dạ dày hoặc tá tràng. Theo các chuyên gia, có khoảng một nửa khối u có thể biến chứng ung thư nhưng cũng có thể lành tính và không gây bất kỳ ảnh hưởng nào.
Mặc dù là bệnh lý hiếm gặp nhưng hội chứng Zollinger-Ellison có thể xảy ra ở bất kỳ ai hay bất kỳ thời điểm nào trong cuộc sống. Có thể bắt gặp bệnh ở bất cứ độ tuổi nào nhưng thường thấy ở người từ 50 trở lên.
Nguyên nhân dẫn tới hội chứng
Hiện nay, các nhà khoa học vẫn chưa xác định được chính xác nguyên nhân gây nên hội chứng Zollinger-Ellison. Bởi trong hầu hết các trường hợp mắc bệnh đều không có lý do thống nhất rõ ràng. Tuy nhiên, trong khoảng 25% trường hợp mắc bệnh đều liên quan đến tình trạng gây ra khối u dị truyền gọi là u tuyến nội tiết loại 1.
Triệu chứng thường gặp của hội chứng
Hội chứng Zollinger-Ellison thường xuất hiện với các biểu hiện điển hình như sau:
- Đau bụng, đặc biệt là đau ở vùng thượng vị
- Tiêu chảy
- Ợ nóng
- Buồn nôn hoặc nôn
- Chảy máu tiêu hóa do biến chứng của ổ loét
- Giảm cân ngoài ý muốn
- Chán ăn
Biến chứng của hội chứng
Nếu các khối u hình thành trong hội chứng Zollinger-Ellison là ác tính thì nếu không có biện pháp kiểm soát kịp thời, chúng có thể làn rộng đến gan và hạch bạch huyết gần ruột non và tuyến tụy. Khi đó, người bệnh có thể gặp phải các biến chứng như:
- Viêm loét nghiêm trọng, trong một số trường hợp có thể dẫn đến sự phát triển của một lỗ trong ruột
- Mất máu
- Tiêu chảy mãn tính
- Giảm cân không kiểm soát
PHƯƠNG PHÁP CHẨN ĐOÁN HỘI CHỨNG ZOLLINGER-ELLISON
Dựa vào triệu chứng thường gặp của bệnh cùng với kết quả xét nghiệm cận lâm sàng dưới đây, bác sĩ sẽ chẩn đoán bệnh và đưa ra biện pháp điều trị phù hợp.
- Xét nghiệm máu: Lấy mẫu máu và tiến hành phân tích để xem nồng độ gastrin có tăng hay không tăng. Nếu nồng độ gastrin tăng cao, cho thấy khối u xuất hiện trong tuyến tụy hoặc tá tràng. Tuy nhiên, trong một số trường hợp gastrin tăng không biểu thị sự hình thành của khối u mà là do các yếu tố khác gây nên. Chẳng hạn, hormone này tăng có thể là do người bệnh đang dùng thuốc giảm acid như thuốc ức chế bơm proton hoặc do dạ dày không tạo acid. Do đó, để chẩn đoán bệnh chính xác bằng xét nghiệm máu, người bệnh cần nhịn ăn trước khi thực hiện xét nghiệm. Đồng thời nên ngưng sử dụng các loại thuốc làm giảm acid.
- Nội soi đường tiêu hóa: Đặt một dụng cụ mỏng có gắn máy ảnh ánh sáng và video xuống cổ họng rồi vào dạ dày, tá tràng của bệnh nhân để tìm kiếm vết loét. Kèm theo đó, bác sĩ sẽ lấy một mẫu sinh thiết từ tá tràng để tiến hành kiểm tra sự hiện diện của khối u sản xuất gastrin. Trước khi nội soi, Bác sĩ khuyên người bệnh không nên ăn bất kỳ thức ăn gì sau nửa đêm.
- Siêu âm qua nội soi: Trong thủ thuật này, bác sĩ sẽ kiểm tra tá tràng, dạ dày và tuyến tụy của người bệnh bằng một ống nội soi có gắn đầu dò siêu âm giúp phát hiện khối u. Đồng thời, chúng cũng có tác dụng loại bỏ mẫu mô. Để thực hiện biện pháp này, bệnh nhân không nên ăn gì sau nửa đêm trước khi bắt đầu siêu âm.
- Xét nghiệm hình ảnh: Chụp CT hay chụp cộng hưởng từ MRI được thực hiện để xác định vị trí của khối u
PHƯƠNG PHÁP NÀO ĐƯỢC ÁP DỤNG ĐỂ ĐIỀU TRỊ HỘI CHỨNG ZOLLINGER-ELLISON
Cũng theo bác sĩ giảng viên Văn bằng 2 Cao đẳng Dược thành phố Hồ Chí Minh, hội chứng Zollinger-Ellison nếu không được điều trị kịp thời có thể gây tử vong. Do đó, để kéo dài thời gian sống, bệnh nhân cần tiến hành thăm khám và điều trị nghiêm túc theo chỉ định của bác sĩ. Thông thường, các biện pháp chữa trị ban đầu sẽ hướng về việc loại bỏ acid dư thừa. Bên cạnh đó, tùy vào kích thước và tính di căn của khối u mà bác sĩ có thể chỉ định biện pháp can thiệp phù hợp.
Điều trị acid dư thừa
Để kiểm soát lượng acid dư thừa trong dạ dày và tá tràng, Bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân sử dụng thuốc ức chế bơm proton giúp giảm acid dạ dày như: Omeprazole (Prilosec và Zegerid), Rabeprazole (Aciphex), Lansoprazole (Prevacid), Esomeprazole (Nexium) và Pantoprazole (Protonix).
Dù vậy, trong quá trình dùng thuốc bệnh nhân cũng cần hết sức thận trọng. Bởi theo Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm cho biết, việc sử dụng thuốc ức chế bơm proton theo toa trong thời gian dài sẽ làm tăng nguy cơ gãy xương hông, cột sống và xương cổ tay. Đặc biệt là với những bệnh nhân cao tuổi (từ 50 trở lên nên). Vì vậy, bệnh nhân cần thăm khám thường xuyên khi sử dụng các loại thuốc này.
Điều trị khối u
Trong trường hợp người bệnh chỉ có một khối u, bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân thực hiện phẫu thuật để loại bỏ chúng nhằm ngăn chặn tình trạng khối u lớn và gây biến chứng. Tuy nhiên, nếu tụy hoặc tá tràng của người bệnh xuất hiện nhiều khối u, đặc biệt là các khối u có xu hướng tăng dần kích thước và di căn đến gan thì phẫu thuật không phải là giải pháp được chỉ định. Khi đó, bác biện pháp chữa trị khác có thể được chỉ định như:
- Ghép gan
- Sử dụng hóa trị nhằm làm chậm sự phát triển của khối u
- Tiêm thuốc vào khối u để giảm triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng ung thư
- Loại bỏ khối u bằng biện pháp cắt nguồn cung cấp máu
- Sử dụng nhiệt để tiêu diệt tế bào ung thư
Hội chứng Zollinger-Ellison là bệnh lý hiếm gặp nhưng lại rất nguy hiểm. Do đó, người bệnh cần được phát hiện và điều trị sớm nhằm ngăn ngừa khối u phát triển gây biến chứng ung thư, đe dọa đến tính mạng người bệnh.
More from my site
