Dexamethasone là một glucocorticoid tổng hợp, có tác dụng mạnh. Thuốc cóa tác dụng chống viêm, chống dị ứng và ức chế miễn dịch. Thuốc dùng đường uống, tiêm, xịt hoặc bôi để trị nhiều bệnh khác nhau.
- Tìm hiểu về hormon Testosteron cùng các chuyên gia Dược Sài Gòn
- Tìm hiểu những nguy hại khi lạm dụng Vitamin C cùng Dược Sài Gòn
- Tìm hiểu nguy cơ tim mạch khi sử dụng Diclofenac từ Dược Sài Gòn
Dexamethasone được dùng như thế nào?
Dexamethasone được chỉ định dùng cho các bệnh:
- Bệnh khớp, bệnh hệ thống tạo keo
- Dị ứng, bệnh da, bệnh nội tiết
- Bệnh mắt, bệnh hô hấp, bệnh tiêu hóa
- Phản ứng sau truyền máu
- Nôn/ buồn nôn do hóa trị ung thư
- Và nhiều chỉ định khác
Các đối tượng nên và không nên khi dùng thuốc Dexamethasone
Các chuyên gia Cao đẳng Dược Sài Gòn đã liệt kê những đối tượng nên và không nên sử dụng thuốc Dexamethasone, cụ thể như sau:
Đối tượng đặc biệt:
- Trẻ em: dùng thận trọng, đặc biệt khi dùng dài ngày
- Phụ nữ có thai: chỉ dùng trong các chỉ định đặc biệt, tránh dùng trong 3 tháng đầu thai kì
- Phụ nữ cho con bú: nếu dùng thuốc dạng uống/ tiêm nên ngừng cho con bú, dùng thận trọng dạng bôi ngoài da
- Người cao tuổi: dùng thận trọng
Đói tượng chống chỉ định:
- Dị ứng với Dexamethasone
- Dị ứng với corticoid khác
- Nhiễm nấm toàn thân
- Sốt rét thể não
- Nhiễm virus tại chỗ
- Nhiễm virus, nấm hoặc lao mắt (thuốc nhỏ/ tra mắt)
- Nhiễm khuẩn lao, lậu chưa được kiểm soát bằng thuốc
Đối tượng thận trọng:
- Loãng xương, mới phẫu thuật ruột
- Loét dạ dày – tá tràng
- Loạn tâm thần, thủng giác mạc
- Lao, đái tháo đường
- Tăng huyết áp, suy tim, suy thận
- Nhiễm khuẩn hoặc nghi ngờ nhiễm khuẩn
Các tác dụng phụ và triệu chứng bất thường
Tác dụng phụ:
- Đường toàn thân: sưng tay hoặc mắt cá chân. Thèm ăn, thay đổi tâm trạng, khó ngủ. Mụn, đổ mồ hôi, mọc lông nhiều. Đau đầu, chóng mặt. Buồn nôn, nôn, đau bụng. Tăng natri, giảm kali máu. Rối loạn kinh nguyệt.
- Nhỏ mắt: đau mắt, khô mắt, đỏ mắt, nhìn mờ. Tăng nhãn áp
Đi khám Bác sĩ nếu gặp các triệu chứng:
- Nhìn mờ, thị trường hình ống, đau mắt, thấy quầng sáng xung quanh đèn
- Căng đau cơ, yếu cơ, cảm giác ì ạch, khập khiễng
- Co giật
- Trầm cảm, có suy nghĩ hoặc hành vi bất thường
- Chuột rút, táo bón, tim đập bất thường, rung ngực, khát nhiều, tiểu nhiều, tê cứng cơ hoặc ngứa ran
- Khó thở (kể cả khi gắng sức nhẹ), sưng phù, tăng cân nhanh, đột ngột
- Đau đầu dữ dội, nhìn mờ, mạch đạp ở cổ hoặc tai, lo lắng, chảy máu mũi.
- Có máu trong phân, ho ra máu
- Đau bụng dũ dội lan về phía lưng, buồn nôn và nôn
- Nhịp tim nhanh hoặc chậm, mạch yếu
Dược sĩ tư vấn liều dùng và các lời khuyên hữu ích
Chuyên gia Văn bằng 2 Cao đẳng Dược Sài Gòn đã đưa ra lời khuyên cũng như liều dùng Dexamethasone hợp lí, cụ thể như sau:
Liều dùng:
- Đường uống: liều chống viêm, chống dị ứng thông thường: 0,5-10 mg/ngày
- Đường tiêm: tiêm bắp, tiêm tĩnh mạch hoặc tiêm trong khớp, tiêm tại mô tổn thương tùy theo bệnh
- Đường dùng tại chỗ:
- + Nhỏ mắt: 1-2 giọt/ lần, cách 1h/ lần vào ban ngày hoặc 2h/ lần vào ban đêm đến khi kiểm soát được triệu chứng, sau đó giảm xuống 4-6 lần/ ngày.
- + Tra mắt: tra khoảng 1,25-2,5 cm/ lần, 3-4 lần/ ngày, sau đó giảm xuống 1-2 lần/ ngày.
- + Nhỏ tai: 3-4 giọt/ lần, 2-3 lần/ ngày
- Nguyên tắc:
- + Liều dùng cần thay đổi tùy theo từng bệnh nhân, mức độ viêm, diện viêm rộng hẹp, vị trí viêm và đáp ứng của người bệnh
- + Dùng liều thấp nhất có hiệu quả
Lời khuyên của Dược sĩ:
- Thuốc nên dùng vào buổi sáng
- Khi dùng Dexamethasone đường uống/ tiêm nên tránh tiếp xúc với những nguồn nhiễm khuẩn, người bệnh thủy đậu, sởi…
- Khi dùng ngoài da, cẩn thận khi bôi thuốc trên diện rộng. Không băng kín vùng bôi thuốc
- Dexamethasone là một corticoid mạnh, nên sử dụng liều thấp nhất có hiệu quả trong thời gian ngắn nhất.
- Thuốc cần được giảm liều từ từ, trong vài tuần thậm chí vài tháng tùy thuộc vào liều dùng, thời gian điều trị. Tuân thủ theo hướng dẫn của Bác sĩ, không dừng thuốc đột ngột
- Không dùng vacxin sống cho bệnh nhân dùng Dexamethasone liều cao đường toàn thân trong thời gian dùng thuốc và ít nhất 3 tháng sau khi ngừng thuốc. Có thể dùng vacxin chết hoặc giải độc tố tuy nhiên đáp ứng có thể
- Nên sử dụng kéo dài:
- + Nên định kì kiểm tra, đánh giá sức khỏe
- + Hạn chế dùng natri, tăng bổ sung kali
- + Tăng khẩu phần ăn giàu protein
- + Bổ sung calci và vitamin D
Trên đây là cách dùng Dexamethasone từ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn, mong rằng qua bài viết các bạn biết được cách sử dụng thuốc an toàn và hợp lí nhất.
