Mỡ máu cao là tình trạng tăng cholesterol xấu (LDL) hay chất béo trung tính (triglycerid) hoặc cả hai trong máu, gây tắc nghẽn mạch máu và tác động nghiêm trọng đến sức khỏe tim mạch.
- Dấu hiệu cảnh báo cơ thể thiếu canxi và cách khắc phục
- Cơ thể thay đổi ra sao sau khi ngừng thuốc tránh thai?
Khái quát về mỡ máu cao
Theo khảo sát, trung bình có một người trong số ba người trưởng thành có mức cholesterol LDL (Lipoprotein tỷ trọng thấp) cao, dẫn đến tình trạng mỡ máu cao. Câu hỏi đặt ra là mức mỡ máu bao nhiêu thì cần đến điều trị? Câu trả lời sẽ được bật mí trong bài viết này.
Bác sĩ Trường Cao Đẳng Dược Sài Gòn cho biết mỡ máu gồm hai loại chính: cholesterol và triglycerid.
Cholesterol chia thành:
- Cholesterol tốt (HDL): còn gọi là cholesterol cao.
- Cholesterol xấu (LDL): còn gọi là cholesterol thấp.
- Cholesterol toàn phần, chiếm tỉ lệ lớn (60 – 70%).
Cholesterol là một loại chất béo có mặt trong màng tế bào của cơ thể và được vận chuyển trong máu. Đa phần cholesterol được gan tổng hợp từ chất béo bão hòa, và một phần nhỏ từ thực phẩm như trứng, sữa, não, thịt đỏ và mỡ động vật. Cholesterol không thể tự tan trong nước, nên cần lipoprotein (chất gan sản xuất) để vận chuyển.
Cholesterol có vai trò quan trọng cho cấu trúc tế bào và cung cấp nội tiết tố. Cholesterol tốt (HDL) giúp duy trì mạch máu mềm mại và bảo vệ tim mạch, trong khi cholesterol xấu (LDL) tạo ra xơ vữa trong mạch máu.
Nguyên nhân và yếu tố dẫn đến mỡ máu cao
Theo bác sĩ chuyên khoa đang giảng dạy tại Trường Cao Đẳng Dược Sài Gòn cho biết có nhiều nguyên nhân gây tình trạng mỡ máu cao, bao gồm:
- Yếu tố di truyền, giới tính và tuổi.
- Căng thẳng, stress kéo dài.
- Thừa cân, béo phì, lối sống ít vận động.
- Chế độ ăn uống không hợp lý, chất béo, thuốc lá, rượu bia.
- Bệnh đái tháo đường, tăng huyết áp, bệnh tự miễn, suy giáp, đa nang buồng trứng.
Khi nào cần điều trị mỡ máu cao?
Mức cholesterol toàn phần bình thường dưới 5.2mmol/l, mức này trên 5.2mmol/l được xem là cao. Mức cholesterol HDL (tốt) ở mức ≥ 0.9mmol/l, càng cao càng tốt. Mức cholesterol LDL (xấu) dưới 3.4mmol/l là bình thường, mức này trên 3.4mmol/l được coi là cao. Mức triglycerid máu trên 2.26mmol/l được coi là cao.
Khi xét nghiệm phát hiện mỡ máu cao, quyết định điều trị sẽ phụ thuộc vào từng trường hợp. Đầu tiên, thay đổi lối sống và chế độ ăn uống là bước đầu được đề xuất. Điều này bao gồm:
- Tăng cường vận động.
- Hạn chế chất béo, đặc biệt mỡ động vật và thức ăn giàu cholesterol.
- Tiêu thụ nhiều rau xanh, trái cây, chất xơ, vitamin và khoáng chất.
- Kiểm soát cân nặng, không hút thuốc lá, hạn chế rượu bia.
Nếu sau thay đổi lối sống (khoảng 2-3 tháng) mỡ máu vẫn không giảm hoặc tăng cao, bác sĩ có thể đề xuất sử dụng thuốc. Statin là loại thuốc phổ biến để giảm cholesterol LDL, trong khi fibrate và niacin giảm triglycerid và tăng cholesterol HDL.
Dược sĩ Cao đẳng Dược TPHCM cũng cho biết liều lượng và loại thuốc sẽ được tùy chỉnh tùy theo mức độ mỡ máu và nguy cơ tim mạch cá nhân.
Tóm lại: Đối với tình trạng mỡ máu cao, việc thay đổi lối sống và chế độ ăn uống cùng với sự hỗ trợ từ thuốc khi cần thiết là quan trọng. Cố gắng duy trì lối sống lành mạnh và thường xuyên kiểm tra sức khỏe sẽ giúp kiểm soát mỡ máu và nguy cơ tim mạch.
