Bác sĩ Trường Dược Sài Gòn chia sẻ chi tiết về bệnh tăng huyết áp

Tăng huyết áp là một bệnh lý phổ biến ở người lớn tuổi, nó được coi là một yếu tố nguy cơ hàng đầu gây ra những biến chứng nguy hiểm như: suy tim, đột quỵ, tai biến mạch máu não…

• Tìm hiểu về bệnh Lipid huyết cùng chuyên gia Trường Dược Sài Gòn
• Điều dưỡng SG tư vấn chế độ ăn cho bệnh nhân suy thận giai đoạn đầu
• Tìm hiểu về Block Xoang nhĩ từ chuyên gia Trường Dược Sài Gòn

Hãy theo dõi bài viết sau để cùng tìm hiểu những thông tin chi tiết nhất về bệnh tăng huyết áp từ các bác sĩ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn.

HUYẾT ÁP LÀ GÌ? TĂNG HUYẾT ÁP LÀ GÌ?

Huyết áp là gì?

Mỗi lần tim đập, tim sẽ bơm máu đi tới các cơ quan trên cơ thể để cung cấp năng lượng và oxy. Máu di chuyển trong động mạch, đẩy vào hai bên của các mạch máu. Lực tác động lên thành động mạch khi máu được tim bơm đi khắp cơ thể chính là huyết áp.

Huyết áp là lực tác động lên thành mạch máu, đủ và cần thiết để cấp máu đến nuôi các tế bào trong cơ thể. Nếu huyết áp thấp tức là máu không bơm đầy đủ và kịp thời để đáp ứng năng lượng cho cơ quan, bạn sẽ có biểu hiện hoa mắt, chóng mặt, choáng váng, mệt mỏi…

Ngược lại, huyết áp cao, tim của bạn sẽ hoạt động nhiều hơn và lực tác động vào hai bên thành mạch lớn hơn. Cũng giống như khi bạn làm việc quá sức, tim và mạch máu bị tổn thương và suy yếu, từ đó gây ra rất nhiều biến chứng nguy hiểm như suy tim, nhồi máu cơ tim thậm chí tai biến mạch máu não.

Tăng huyết áp là gì?

Tăng huyết áp là tình trạng áp lực máu tác động lên thành động mạch luôn duy trì ở mức cao.

Làm thế nào để biết mình bị tăng huyết áp? Cách đơn giản nhất chính là đo huyết áp.

Có 2 chỉ số huyết áp, bao gồm: Huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương.

• Huyết áp tâm thu hay huyết áp tối đa, là áp lực của máu lên động mạch khi tim co bóp. Giới hạn bình thường của huyết áp tâm thu là từ 100 – 120 mmHg.
• Huyết áp tâm trương hay huyết áp tối thiểu, là áp lực của máu lên động mạch khi tim giãn ra. Giới hạn bình thường của huyết áp tâm trương là từ 60 – 80 mmHg.

Thông thường, bệnh nhân bị chẩn đoán tăng huyết áp khi huyết áp tâm thu ≥ 140 mmHg hoặc huyết áp tâm trương ≥ 90 mm Hg. Kết quả được đo ở 2 lần khám, mỗi lần khám được đo ít nhất hai hai lần, bệnh nhân được nghỉ ngơi trước khi đo 5 phút.

Ở Việt Nam, theo điều tra của viện tim mạch (2008), tỉ lệ tăng huyết áp là 25,1 % ở những người ≥ 25 tuổi. Tăng huyết áp là nguyên nhân gây tử vong 7,1 triệu người, chiếm 4,5 % gánh nặng bệnh tật toàn cầu

NGUYÊN NHÂN DẪN TỚI TĂNG HUYẾT ÁP

Bác sĩ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn nhận định bệnh nhân bị tăng huyết áp có thể do hệ quả của bệnh hoặc yếu tố nào đó gây ra, có thể là: các bệnh lý về thận như Sỏi thận, sỏi niệu quản, Viêm cầu thận, Hẹp động mạch thận…hay các bệnh lý về nội tiết như đái tháo đường, u vỏ thượng thận, cường tuyến giáp; cường tuyến yên… dẫn đến làm tăng thể tích tuần hoàn, tạo gánh nặng lên tim mạch. Ngoài ra nguyên nhân dẫn tới tăng huyết áp cũng có thể do:

Tuổi tác của bệnh nhân

Bệnh tăng huyết áp ở người cao tuổi có thể giúp lý giải là do hệ quả của sự suy yếu chức năng của mạch máu. Khi tuổi bệnh nhân càng lớn, sự đàn hồi của mạch máu giảm, do vậy tim cần co bóp với lực mạnh hơn để đẩy máu di chuyển khắp cơ thể. Điều này đồng nghĩa với áp lực tác động lên thành mạch cao hơn hay chính là bạn bị tăng huyết áp. Tình trạng kéo dài không được điều trị, áp suất tim tạo ra ngày một tăng, tim làm việc quá sức có thể dẫn đến hệ lụy suy tim. Do vậy, huyết áp là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng với người cao tuổi, nên việc theo dõi huyết áp thường xuyên là cần thiết.

Bệnh nhân thừa cân, béo phì

Thừa cân béo phì là một tình trạng nhiều chất béo trong cơ thể hơn mức khỏe mạnh tối ưu. Chất béo trong cơ thể nhiều hơn mức bình thường dẫn đến bệnh lý mỡ trong máu. Các phân tử mỡ lắng đọng vào thành mạch tạo mảng xơ vữa, gây hẹp lòng mạch, cản trở dòng máu lưu thông.

Chính vì vậy, tim sẽ co bóp mạnh để đảm bảo cho máu đi khắp cơ thể. Biểu hiện trước mắt có thể nhìn nhận được là hiện tượng tăng huyết áp, tuy nhiên đó không phải vấn đề nghiêm trọng nhất đối với người thừa cân, béo phì. Khi mảng xơ vữa nứt vỡ sẽ tạo ra các cục máu đông gây lấp kín thành mạch- vốn dĩ đã bị hẹp sẵn bởi các mảng xơ vữa. Chúng gần như đóng vai trò chủ đạo trong các biến cố tim mạch: nhồi máu cơ tim, nhồi máu não, tắc mạch chi…cướp đi tính mạng chỉ trong chớp mắt.

Bệnh nhân lười vận động

Thức ăn được nạp vào cơ thể, nếu bạn vận động thì nguồn thức ăn đó sẽ được chuyển hóa thành calo, cung cấp năng lượng cho các hoạt động thể chất. Ngược lại, nếu bạn lười vận động, nguồn dinh dưỡng này sẽ không được đốt cháy và chuyển hóa, ngày càng tích tụ nhiều hơn. Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tăng cân. Hơn thế, lười vận động sẽ làm chậm quá trình trao đổi chất, gây ra sự rối loạn về chuyển hóa trong cơ thể như rối loạn chuyển hóa mỡ, gan nhiêm mỡ, giảm tính nhạy cảm của insulin – hooc – môn cân bằng đường huyết trong máu… dễ dẫn đến các bệnh mạn tính nguy hiểm.

Sự tuần hoàn máu cũng phụ thuộc vào hoạt động thể chất. Khi bạn vận động ít, tuần hoàn máu chậm. Bên cạnh đó, theo các chuyên gia y tế, những người thiếu hoạt động thường hay bị căng thẳng. Lí do trong quá trình vận động, cơ thể sẽ tiết ra nhiều endorphins – hormone có khả năng tạo cảm giác hưng phấn, điều hòa căng thẳng và cải thiện tâm trạng. Do vậy, lười vận động sẽ dẫn đến sự căng thẳng của cả cơ thể và tinh thần, quá trình tuần hoàn máu ứ trệ. Điều này khiến huyết áp tăng cao gây ra nguy cơ đột quỵ.

Bạn nên vận động tối thiểu 30 phút/ngày và 5 ngày/tuần. Các tổ chức tim mạch trên thế giới khuyến nghị để có một trái tim khỏe mạnh, bạn nên đi 10.000 bước mỗi ngày.

TRIỆU CHỨNG & BIẾN CHỨNG CỦA TĂNG HUYẾT ÁP

Bệnh tăng huyết áp vẫn được gọi với cái tên là “kẻ giết người thầm lặng”, bởi lẽ bệnh không biểu hiện bất kì triệu chứng gì nghiêm trọng, có thể chúng ta chỉ gặp triệu chứng thoáng qua như triệu chứng khó thở, cảm giác đau đầu. Chính vì những dấu hiệu không rõ ràng mà bệnh thường chỉ phát hiện ra cho đến khi đi khám hoặc xảy ra các biến chứng nguy hiểm.

Các giảng viên giảng dạy Cao đẳng Y Dược Sài Gòn cũng cho biết khi bệnh nhân bị tăng huyết áp, hằng ngày, tim sẽ hoạt động nhiều hơn, lực tác động vào thành mạch máu lớn hơn. Khi tình trạng này kéo dài sẽ dẫn đến suy yếu và tổn thương mạch máu, từ đó gây ra những biến chứng nguy hiểm như: bệnh suy tim, đau tim, đột quỵ, phình động mạch, xuất huyết, biến chứng não… nó sẽ cướp đi tính mạng chỉ trong chớp mắt.

Do vậy, chúng ta cần kiểm tra và theo dõi huyết áp của mình định kì, đơn giản nhất bằng cách đo huyết áp và duy trì cho mình một lối sống lành mạnh để có một sức khỏe tim mạch tốt – một cuộc sống vui.